Mark Engelen

Cabaretduo Rundfunk (Yannick van de Velde, 34 en Tom van Kalmthout, 32) toert binnenkort door Nederland met programma nummer drie, Schau. Misschien íéts volwassener dan wat ze tot nu toe hebben gemaakt, “maar misschien ook wel niet. We maken uiteindelijk gewoon wat we zelf grappig vinden”.

Eerst maar even over hun voorliefde voor de Duitse taal, want alles wat ze maken – hun naam incluis – is Duits. Schau, wat zich laat vertalen als ‘kijk’ of ‘show’, is de opvolger van Wachstumsschmerzen (Groeipijn) en Todesangstschrei (Doodsangst), ze braken in 2015 door met de ‘Onvollldoende’-sketch waarin Pierre Bokma een leraar Duits speelt en wie in de wereld van Rundfunk een potje bingo wint, roept ‘Heil Hitler’. Yannick: “Alles klinkt veel vleziger in het Duits. Neem een woord als vlinder: dat is dan ‘papillon’ in het Frans, ‘farfalle’ in het Italiaans en ‘Schmetterling’ in het Duits.” Grijzend: “Er zit agressie in, dat past bij ons.”

Hoe dan ook: Schau dus, een titel die kwam bovendrijven nadat er bij het schrijven onbedoeld toch een soort thema kwam bovendrijven. Yannick: “We kwamen erachter dat veel scènes die we bedachten gaan over de buitenkant die mensen laten zien, hun mooie, vette showkant. Dat vinden we fascinerend, want vaak zijn ze juist tyfusongelukkig. Maar ze gooien zichzelf op Instagram en in podcasts in de uitverkoop, terwijl je wéét dat ze ook een lelijke, ellendige kant hebben.” Tom: “Dat is grappig om naar te kijken. Kijk, mensen zijn natuurlijk gewoon kutwezens. IJdel, egoïstisch. Door onze opvoeding en door vallen en opstaan leren we ons in de maatschappij beter te gedragen en ons op een nette manier te verhouden tot anderen, maar die nare kanten blijven we gewoon houden. Dat geeft niet, da’s juist leuk – maar het lijkt wel alsof die kant van ons niet mag bestaan.” Yannick: “Tom, mijn superster, heeft geen slechte eigenschappen, hij is het enige perfecte mens op aarde.” Tom: “Dat is lief, Jan-Nick, maar ik zeg een heleboel domme dingen en ik ben ook ijdel.” Yannick: “Toch ben je perfect.”

Hartsvrienden

Ze leerden elkaar kennen tijdens de auditiedagen van de Toneelschool, “het was liefde op het eerste gezicht”. Diepe vriendschap, Peppie en Kokkie, vanaf dag één. Tom: “Wij werden op de Toneelschool door iemand ‘de jongens achter in de bus’ genoemd, en daar was de hele klas het mee eens. Wij beledigd, want we dachten dat we werden gedist. Dus als ze vervolgens iets tegen ons zeiden, antwoordden wij: ‘Sorry jongens, jullie moeten even iets harder praten, want we zitten achter in de bus.” En dat is zo gebleven. Behalve samen werken, zien ze elkaar privé ook heel veel. Gamen, uit eten, praten over voetbal, films. Yannick: “Van vrijwel alle dingen die ik leuk vind, weet ik dat hetzelfde geldt voor Tom. Negentig procent van onze cirkels overlappen. Die laatste tien procent is dan dat ik een kind heb en Tom graag helemaal naar de kloten gaat.” Tom: “Dit is onze tweede relatie, maar dan platonisch.” Weten ze dan ook alles over elkaar? Tom: “Ik weet weinig over Yannick in de slaapkamer. Maar dat is omdat we mannen zijn. We praten veel liever over voetbal dan gevoelens. Maar dat betekent niet dat we alfamannen, zijn hè. We doen wel stoer en hip, maar als we echte mannen waren geweest, werkten we nu op de Zuid-as. We zijn meer heel zachte kunstkinderen. Lief en gevoelig.” Gegniffel.

Parallel

Van de Velde heeft al jaren een relatie met Yentl Schieman, de ene helft van cabaretduo Yentl en De Boer, samen hebben ze een dochter van vier. Van Kalmthout is zeven jaar samen met zijn vriendin. Eenzijdig ouderschap kan een vriendschap veranderen, maar daarvan is bij deze twee geen sprake. Yannick: “Het enige wat is veranderd, is dat er nu meer gepland moet worden. Een repetitie kan niet meer even twee uur uitlopen, dat werk. Maar ik heb zelf helemaal geen ambitie om in onze voorstellingen iets over kinderen te zeggen. Ík vind vader zijn het allermooiste in de wereld, maar dat boeit verder niemand. Alles wat erover te zeggen is… Nou ja, dat zijn toch wel de meest platgetrapte paden. Het past ook niet bij wat Tom en ik grappig vinden.” Tom: “En ik weet niet hoe het voelt, een kind hebben, dus ik sla er sowieso niet op aan. Dus dan wordt ’t lastig. En ik vind Yannick helemaal niet veranderd. Hij heeft iets heel groots en belangrijks erbij gekregen in het leven, maar dat maakt wat wij samen doen niet minder belangrijk. Zolang we dat allebei zo voelen en er heel veel geld mee verdienen, is er geen probleem.” Yannick: “Héél veel geld.” Tom: “En verder kijken we niet té ver vooruit. Hoewel we misschien wel ooit nog een musical willen maken.”

Hoge verwachtingen

De recensies van wat ze tot nu toe hebben gemaakt – twee cabaretvoorstellingen, een film, tv-series – zijn onveranderd lyrisch en iedereen wil met de twee jongens achterin de bus samenwerken. En ook al lijkt het of alles wat ze aanraken verandert in goud, natúúrlijk zorgt dat voor druk. Tom: “Vooropgesteld hebben we zelf geen zin om anderhalf jaar te toeren met een programma dat we zelf maar matig vinden, dus we zijn pas tevreden als Schau het allerbeste is wat we kunnen. We merken daarbij ook dat deze show iets anders is dan de eerste twee. De scènes zijn wat langer, het is íéts volwassener. Minder hap-snap. Denk ik hoor, weet ik veel. Jezus wat is dit moeilijk.” Yannick: “Wij vinden het altijd heel moeilijk om iets te vertellen over onze nieuwe voorstelling, omdat we het daarín al vertellen, snap je? We werken er tyfushard aan, hebben heel erg nagedacht over wat we willen vertellen aan het publiek, zo van: dit is wat we maken en leuk vinden. Maar het dan uitleggen? Dan veranderen we opeens in twee heel onhandige gasten.” Diepe zucht van Yannick, getergde blik van Tom. “Kom nou maar gewoon kijken.”